Gdzie się żyje najlepiej? Efektem badania lokalnego HDI jest mapa rozwoju Polski w ujęciu powiatowym. To, co ona pokazuje, może być zaskakujące. Owszem, część stereotypów się potwierdziła. Jak choćby ten o szybszym rozwoju obszarów metropolitalnych w porównaniu z obszarami wiejskimi. Potwierdziła się także "powszechna prawda", że tereny ekszaboru rosyjskiego to najsłabiej rozwinięta część Polski. To wzmacnia tezę, że na bogactwo lokalnych społeczności duży wpływ mają sięgające setek lat zaszłości historyczne. Jednak badanie HDI pokazało też, że stan zdrowia mieszkańców południowo-wschodniej Polski jest dużo lepszy niż w centralnej części kraju. Oraz to, że w Rzeszowie żyje się lepiej niż we Wrocławiu, w Gdańsku i Katowicach (by wymienić tylko te trzy miasta).
To nie pomyłka. Rzeszów, z łącznym wynikiem 71,22, jest na siódmej pozycji w rankingu powiatów (i miast na prawach powiatu) indeksu HDI. Zajmująca pierwsze miejsce Warszawa ma wynik 87,63, a piąty na liście Kraków - już tylko 72,05. Przegrywające z Rzeszowem Wrocław, Gdańsk i Katowice zebrały odpowiednio 66,53, 65,92 i 61,03 punktów. Mieszkańcy tych trzech miast i tak nie mają powodów do narzekań. Badanie HDI pokazuje, że w jeszcze gorszej sytuacji są mieszkańcy £odzi - 44,96. Miejscem, w którym poziom HDI jest najniższy, jest powiat suwalski - zaledwie 17,24. Rzeszów wygrywa z Wrocławiem na kilku polach. Jego mieszkańcy cieszą się lepszym zdrowiem, lepszy jest też dostęp do edukacji. Widoczne są jej efekty i poprawa przez ostatnie lata (od przedszkola po wyniki egzaminu gimnazjalnego).
Zaskakujące może być także to, że - znów wbrew stereotypowi - wykorzystanie nowoczesnych technologii w codziennym życiu (np. e-usług) bywa podobne w Polsce wschodniej i zachodniej. Badanie obala tezę, że biedni nie umieją korzystać - i nie mają jak - z internetu. Okazało się, że cyfrowe kompetencje - mierzone choćby za pomocą liczby składanych e-deklaracji podatkowych - nie są zależne ani od geografii, ani od dochodów. Owszem, najwięcej osób korzystających z e-usług mieszka w dużych miastach, ale to jedyna generalizacja, jaką można postawić. Zresztą na pierwszym miejscu zestawienia jest Elbląg (7 proc. mieszkańców korzysta z e-usług), a nie Warszawa (5 proc.). Lublin natomiast ma dokładnie ten sam wskaźnik co £ódź - po 3 proc. Z kolei w Częstochowie, Radomiu, Koninie czy Grudziądzu jedynie 1 proc. podatników wysyła deklaracje podatkowe przez internet. Podobnie jest w Płocku czy powiecie limanowskim. Jak widać, nie ma żadnego geograficznego trendu.
Inne zaskakujące wnioski z badania - i mówiąc szczerze, dość zatrważające - dotyczą trzeciego co do wielkości polskiego miasta, czyli £odzi. To jedno z najszybciej wyludniających się miast Polski, w którym drastycznie spada liczba osób w wieku produkcyjnym. £ódź to najbardziej drastyczny przykład negatywnych zmian demograficznych związanych ze starzeniem się społeczeństwa.
Badanie HDI potwierdziło, że najistotniejszą inwestycją, która zwraca się zarówno w zwiększonym poziomie dochodów, jaki i w poziomie zdrowia, jest edukacja. Okazało się też, że wsparcie w ramach Programu Operacyjnego "Kapitał ludzki" trafiło do powiatów o faktycznie niższym poziomie rozwoju społecznego. To dobra wiadomość, bo oznacza, że PO KL został dość dobrze sformatowany. I warto to utrzymać w kolejnym budżecie unijnym (na lata 2014-20).
Ranking 30 powiatów o najwyższych wartościach HDI
1. Warszawa
2. Powiat piaseczyński
3. Powiat pruszkowski
4. Powiat warszawski zachodni
5. Kraków
6. Poznań
7. Rzeszów
8. Sopot
9. Gdynia
10. Powiat legionowski
11. Opole
12. Olsztyn
13. Białystok
14. Wrocław
15. Gdańsk
16. Siedlce
17. Lublin
18. Kielce
19. Zielona Góra
20. Krosno
21. Powiat poznański
22. Powiat grodziski
23. Nowy Sącz
24. Tarnobrzeg
25. Powiat otwocki
26. Tychy
27. Powiat lubiński
28. Katowice
29. Bielsko-Biała
30. Leszno
Źródło: United Nations Development Programme (Krajowy Raport o Rozwoju Społecznym Polska 2012 "Rozwój regionalny i lokalny")
Cała treść na stronie: http://wyborcza.biz/biznes/1,101562,135 ... danie.html
