KTO PRZEPROWADZA KWALIFIKACJę WOJSKOWĄ?
Kwalifikację wojskową przeprowadzają wojewodowie przy współudziale szefów wojewódzkich sztabów wojskowych oraz starostów, wójtów, burmistrzów (prezydentów miast). Zadania w zakresie przedsięwzięć związanych z kwalifikacją wykonywane są także przez autonomiczne i niezależnie od siebie działające wojewódzkie i powiatowe komisje lekarskie, powoływane przez wojewodów, które w drodze decyzji administracyjnej orzekają o kategorii zdolności do czynnej służby wojskowej, w przypadku Powiatu Piaseczyńskiego jest to Powiatowa Komisja Lekarska w Piasecznie. W przypadku braku możliwości ustalenia stopnia zdolności do czynnej służby wojskowej – osoby stawiające się do kwalifikacji wojskowej kierowane są na badania specjalistyczne lub obserwację szpitalną. Powiatowa Komisja Lekarska w Piasecznie w opisanym powyżej przypadku kierować będzie osoby stawiające się do kwalifikacji wojskowej na badania do Centrum Zdrowia na ul. Czajewicza 5/7 w Piasecznie. W trakcie kwalifikacji wojskowej, wszystkim osobom stawiającym się do niej zakładana jest ewidencja wojskowa i wydawane są książeczki wojskowe.
Osoba stawiająca się do kwalifikacji wojskowej powinna mieć ze sobą następujące dokumenty (mówi o tym Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji oraz Ministra Obrony Narodowej z dnia 23 listopada 2009 roku w sprawie kwalifikacji wojskowej (Dz. U. Nr 202, poz. 1566):
- dowód osobisty lub inny dokument pozwalający na ustalenie tożsamości,
- dokument potwierdzający przyczyny niestawienia się do kwalifikacji wojskowej, jeśli stawienie się do kwalifikacji wojskowej w terminie określonym w wezwaniu nie było możliwe;
- dokumentację medyczną (jeżeli taką posiadają) - w celu przedstawienia jej powiatowej komisji lekarskiej,
- aktualną fotografię o wymiarach 3 x 4 cm, bez nakrycia głowy,
- dokumenty potwierdzające poziom wykształcenia lub pobieranie nauki oraz posiadane kwalifikacje zawodowe
W wyniku badań lekarskich, prowadzonych podczas kwalifikacji wojskowej, osoby im poddane mogą zostać uznane jako:
- zdolne do czynnej służby wojskowej - kategoria zdolności „A”, co oznacza, iż osoba, w stosunku do której orzeczona została taka kategoria zdolności, może odbywać każdą formę czynnej służby wojskowej lub służby w obronie cywilnej, zarówno w okresie pokoju jak i w razie ogłoszenia mobilizacji i w czasie wojny. Obecnie nie ma obowiązku odbywania zasadniczej służby wojskowej oraz przeszkolenia wojskowego absolwentów szkół wyższych. W związku z tym, wszystkie osoby w stosunku do których orzeczona zostanie kategoria „A” zdolności do czynnej służby wojskowej, zostaną przeniesione do rezerwy, po uprawomocnieniu się orzeczenia komisji lekarskiej,
- czasowo niezdolne do czynnej służby wojskowej - kategoria zdolności „B”. Oznacza to, że przemijające upośledzenie ogólnego stanu zdrowia albo ostry lub przewlekły stan chorobowy stwierdzony u badanej osoby, rokuje odzyskanie przez nią zdolności do czynnej służby wojskowej, w okresie do 24 miesięcy od dnia badania. Osoby takie zostaną ponownie wezwane do kwalifikacji wojskowej po upływie okresu, na jaki orzeczona została czasowa niezdolność do czynnej służby wojskowej,
- niezdolne do czynnej służby wojskowej w czasie pokoju – kategoria zdolności „D”. Orzeczenie takiej kategorii oznacza, że osoba do niej zaszeregowana, nie może zostać powołana do żadnej z form czynnej służby wojskowej w czasie pokoju, a po uprawomocnieniu się orzeczenia, zostanie przeniesiona do rezerwy,
- trwale i całkowicie niezdolne do czynnej służby wojskowej w czasie pokoju oraz w razie ogłoszenia mobilizacji i w czasie wojny – kategoria zdolności „E”. Osoba, wobec której została orzeczona taka kategoria zdolności, nie podlega w ogóle obowiązkowi wojskowemu.
W świetle powyższego, niezwykle istotnym jest posiadanie podczas stawiennictwa do kwalifikacji wojskowej oraz przedstawienie powiatowej komisji lekarskiej dokumentacji medycznej, mogącej świadczyć o aktualnym stanie zdrowia i przebytych chorobach. Ułatwi to komisji poprawne diagnozowanie i wydanie właściwego orzeczenia o stopniu zdolności do czynnej służby wojskowej. Jeżeli powiatowa komisja lekarska nie będzie w stanie określić stopnia zdolności do czynnej służby wojskowej w oparciu o własne badania oraz dokumentację medyczną, przewodniczący komisji może skierować daną osobę na badania specjalistyczne (w tym także psychologiczne) lub na obserwację szpitalną, których wyniki uwzględniane zostaną w procesie orzeczniczym. Zarówno badania lekarskie, przeprowadzane w trakcie kwalifikacji wojskowej, jak i badania specjalistyczne (w tym psychologiczne) oraz poddanie się obserwacji szpitalnej jest obowiązkowe i bezpłatne.
Osoby, które mają orzeczenie o niepełnosprawności wydane przez komisje ds. inwalidztwa powinny przedstawić zaświadczenie lub historię choroby, co pozwoli ustalić schorzenie i odpowiadający temu paragraf, a w rezultacie orzec kategorię zdolności do służby wojskowej.
Powiatowe komisje lekarskie wydają orzeczenia, o zaliczeniu do jednej z omówionych wyżej kategorii zdolności do czynnej służby wojskowej, w formie decyzji administracyjnych. Każde orzeczenie staje się prawomocne po upływie 14 dni od dnia jego wydania. W związku z tym, osoba, której dotyczy wydane przez powiatową komisję orzeczenie, ma prawo je zakwestionować w ciągu tych 14 dni, składając pisemne odwołanie do wojewódzkiej komisji lekarskiej, za pośrednictwem tej komisji lekarskiej, która orzeczenie wydała. W takiej sytuacji przewodniczący wojewódzkiej komisji lekarskiej może wezwać na posiedzenie tej komisji osobę odwołującą się, poddać ją kolejnym badaniom lekarskim, zażądać przedstawienia posiadanej dokumentacji medycznej, a także skierować tę osobę na badania specjalistyczne (w tym psychologiczne) lub na obserwację szpitalną.Niezachowanie 14-dniowego terminu na wniesienie ewentualnego odwołania i związane z tym uprawomocnienie się orzeczenia powiatowej komisji lekarskiej spowoduje, iż o zmianę kategorii zdolności do czynnej służby wojskowej, po tym terminie, można się będzie ubiegać, zwracając się ze stosownym wnioskiem do wojskowego komendanta uzupełnień.
Powiatowe komisje lekarskie wydają orzeczenia, o zaliczeniu do jednej z omówionych wyżej kategorii zdolności do czynnej służby wojskowej, w formie decyzji administracyjnych. Każde orzeczenie staje się prawomocne po upływie 14 dni od dnia jego wydania. W związku z tym, osoba, której dotyczy wydane przez powiatową komisję orzeczenie, ma prawo je zakwestionować w ciągu tych 14 dni, składając pisemne odwołanie do wojewódzkiej komisji lekarskiej, za pośrednictwem tej komisji lekarskiej, która orzeczenie wydała. W takiej sytuacji przewodniczący wojewódzkiej komisji lekarskiej może wezwać na posiedzenie tej komisji osobę odwołującą się, poddać ją kolejnym badaniom lekarskim, zażądać przedstawienia posiadanej dokumentacji medycznej, a także skierować tę osobę na badania specjalistyczne (w tym psychologiczne) lub na obserwację szpitalną.
Niezachowanie 14-dniowego terminu na wniesienie ewentualnego odwołania i związane z tym uprawomocnienie się orzeczenia powiatowej komisji lekarskiej spowoduje, iż o zmianę kategorii zdolności do czynnej służby wojskowej, po tym terminie, można się będzie ubiegać, zwracając się ze stosownym wnioskiem do wojskowego komendanta uzupełnień.
Osoba, która z ważnych przyczyn (np. składanie egzaminu maturalnego) nie może stawić się do kwalifikacji wojskowej w określonym w wezwaniu terminie i miejscu, powinna zawiadomić o tym fakcie przedstawiciela wójta lub burmistrza oddelegowanego do prac przy kwalifikacji wojskowej, przedstawiając przyczynę braku możliwości stawiennictwa. Po ustaniu tych przyczyn, osoba winna niezwłocznie zgłosić się na kwalifikację wojskową, w kolejnych dostępnych terminach.
W razie nieuzasadnionego niestawienia się do kwalifikacji wojskowej osoby do tego zobowiązanej, wójt lub burmistrz nakłada na tę osobę grzywnę albo zarządza przymusowe doprowadzenie przez Policję.
Warto pamiętać o tym, że sprawy dotyczące unormowania stosunku do służby wojskowej istotne są przede wszystkim dla zainteresowanych ( osoby wezwane do kwalifikacji), dlatego też najprostszym rozwiązaniem jest stawienie się do kwalifikacji oraz przed Powiatową Komisją Lekarską.