Mazowsze nie ma kasy na janosikowe

[Redakcja]

POSŁOWIE ZNÓW O „JANOSIKOWYM”

Dziś (w czwartek) odbyło się w Sejmie pierwsze w tym roku posiedzenie podkomisji nadzwyczajnej. Posłowie, przedstawiciele ministerstwa finansów i zaproszeni goście powrócili do prac nad tą częścią ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego, która dotyczy „janosikowego”. Obecny na posiedzeniu marszałek Adam Struzik przedstawił aktualną sytuację województwa mazowieckiego, zwracając uwagę na to, że brak nowych rozwiązań dla „janosikowego” pogłębia problemy Mazowsza. Samorządowcy obecni na sali zwracali uwagę na to, że w każdej chwili inne samorządy mogą odczuć efekt źle obmyślonego prawa.

– Problem Mazowsza związany z nadmiernymi wpłatami do budżetu państwa trwa nadal. Pierwsze wystąpienie sejmiku województwa mazowieckiego w tej sprawie jest z grudnia 2008 r. W ciągu pięciu ostatnich lat nie mamy żadnych zmian, a można powiedzieć, że jest jeszcze gorzej – podsumował marszałek Adam Struzik. – W wyniku bardzo trudnego procesu uzyskiwania pożyczki z budżetu państwa na spłatę „janosikowego”, w ubiegłym roku praktycznie uniemożliwiono województwu wzięcie tej pożyczki. Ministerstwo finansów domagało się opinii Regionalnej Izby Obrachunkowej o stanie finansów Mazowsza w 2013 r., a RIO zaproponowała nam wydanie tej opinii na luty 2014 r. W międzyczasie pieniądze z budżetu państwa – zgodnie z przepisami – ekspirowały

Przepisy o „janosikowym” wprowadziły Mazowsze w najtrudniejszą od lat sytuację finansową. Region musi oddawać pieniądze innym województwom, choć ich fizycznie nie ma, bo przedsiębiorcy płacą niższe podatki. Zmienić to może wprowadzenie nowej wersji „janosikowego”. Posłowie kolejny rok analizują możliwości poprawienia złych przepisów. Być może wskazówki znajdą się w orzeczeniu Trybunału Konstytucyjnego, który sprawą zajmie się 4 marca.

– To na państwie polskim spoczywa odpowiedzialność za wyrównywanie szans i dysproporcji rozwojowych pomiędzy regionami, powiatami i gminami, a nie na jednym województwie – orzekł poseł Piotr Zgorzelski, przewodniczący sejmowej komisji samorządu terytorialnego i rozwoju regionalnego. – To trwa tak długo, że doszło do kuriozalnej sytuacji, gdy najbogatsze województwo stało się najbiedniejsze. Po prostu czas na to, żeby urzędnicy z poziomu ministerialnego rozpoczęli prawdziwe prace, a nie kosmetyczne. Bo mam wrażenie, że jest to bardziej kosmetyka i odsuwanie problemu niż istotne podjęcie tematu.

Wprowadzony w 2003 r. podatek „janosikowy” to przykład wadliwie skonstruowanego algorytmu. Samorząd, niezależnie od tego, czy ma wpływy podatkowe, czy ich nie ma – musi płacić. Wysokość „janosikowego” jest bowiem ustalana na podstawie dochodów sprzed dwóch lat i nie jest uzależniona od bieżących wpływów. W efekcie Mazowsze zmuszone jest ciąć nie tylko wydatki, ale i inwestycje, podczas gdy inne regiony mogą spokojnie inwestować. Mają na to środki z Mazowsza. Do tej pory Mazowsze oddało pozostałym 15 województwom 6,3 mld zł. Dla przykładu tegoroczny budżet regionu wynosi 2,6 mld zł.

Zdjęcia oraz dźwięki do pobrania na stronie:
http://www.mazovia.pl/dla-mediow/inform ... kowym.html

Marta Milewska
Rzeczniczka Prasowa
Urząd Marszałkowski Województwa Mazowieckiego

[Redakcja]

Jak donosi dzisiejszy „Dziennik Gazeta Prawna” Ministerstwo Finansów rozpoczęło windykację ok. 60 mln zł tytułem niezapłaconego w 2013 r. przez województwo mazowieckie „janosikowego”. – Choć podatnicy płacą znacznie mniejsze podatki i fizycznie nie mamy środków na „janosikowe”, a wszyscy eksperci są zgodni, że przepisy należy jak najszybciej zmienić, Ministerstwo Finansów zamierza odebrać nam pieniądze, przeznaczone na i tak okrojone dotacje dla naszych instytucji. I nie mówimy tu o pensjach urzędników, ale o wynagrodzeniach pracowników instytucji kultury czy szkół, a także działalności bieżącej tych instytucji – podkreśla marszałek Adam Struzik. 4 marca br. w sprawie zgodności z konstytucją RP przepisów o „janosikowym” wypowie się Trybunał Konstytucyjny.

Przepisy o „janosikowym” powstały w 2003 r. w celu wyrównywania dysproporcji rozwojowych pomiędzy województwami w czasach, kiedy regiony nie korzystały jeszcze z unijnych pieniędzy. Przez te lata największy region w Polsce oddał pozostałym województwom 6,3 mld zł.

– Obowiązująca ustawa to klasyczny bubel prawny - źle skonstruowany algorytm, który szacując naszą coroczną wpłatę, bazuje na historycznych dochodach sprzed dwóch lat. Co z tego, że dzisiejsze dochody podatkowe województwa nie mają nic wspólnego z tamtym?. Co z tego, że również ówczesne dochody są tylko na papierze Ministerstwa Finansów, bo zostały już wtedy pomniejszone o płacone wówczas „janosikowe”? Jednym słowem, przepisy zobowiązują nas do płacenia, choć nie mamy fizycznie środków, aby się z tego wywiązać. Przez kilka lat zaciągaliśmy na ten cel kredyty i ograniczaliśmy do minimum inwestycje i dotacje dla naszych instytucji – podkreślił marszałek Adam Struzik.

Do 15 stycznia 2014 r. województwo mazowieckie musiało zapłacić pierwszą z 12 rat „janosikowego”, które w tym roku wynosi 646 mln zł. Na ten cel potrzebowało 54 mln zł, tymczasem do 15. stycznia w ramach podatku CIT wpłynęło zaledwie 6,8 mln zł.

informację przesłała:
Marta Milewska
Rzeczniczka Prasowa
Urząd Marszałkowski
Województwa Mazowieckiego w Warszawie

[anuleksa]

Pabianice są najbiedniejsze. Legionowo przed oddaniem haraczu jest na 6 miejscu najbogatszych, po oddaniu na...284.

[argrabi]

To się nazywa wyrównywanie szans.. Gdyby podobne zasady obowiązywały w piłce nożnej, to Brazylijczycy musieli by grać w klapkach basenowych..

[Redakcja]

Kolejne ograniczenia inwestycji drogowych i w służbie zdrowia, zmniejszenie dotacji dla instytucji kultury – to tylko niektóre z konsekwencji wadliwie skonstruowanego prawa. Aby móc wywiązać się z obowiązku płacenia na rzecz innych regionów tego podatku, Mazowsze musi drastycznie ograniczać swoje wydatki.

Wadliwie skonstruowane przepisy sprawiły, że Mazowsze co roku bardziej musi skupiać się na wygospodarowaniu pieniędzy na „janosikowe” niż na swoim rozwoju. Przez ostatnie 10 lat oddało innym regionom już 6,4 mld zł. W 2010 r. po zapłaceniu „janosikowego” Mazowsze, teoretycznie najbogatszy region w kraju, spadło na ostatnie miejsce pod względem wydatków na inwestycje. Ponadto w sumie w latach 2009-2013 wydatki bieżące i majątkowe zostały zmniejszone aż o jedną czwartą.

W tym roku comiesięczna rata „janosikowego” wynosi prawie 54 mln zł.

Zmienić to może orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego, który sprawą zajmie się 4 marca br.

Marta Milewska
Rzeczniczka Prasowa
Urząd Marszałkowski Województwa Mazowieckiego

[Redakcja]

„JANOSIKOWE” W TRYBUNALE KONSTYTUCYJNYM

Jutro Trybunał Konstytucyjny rozpatrzy wniosek Mazowsza w sprawie niekonstytucyjności „janosikowego”. Od wielu lat władze województwa zwracają uwagę na to, że przepisy związane z „janosikowym” uniemożliwiają samorządowi zarządzanie regionem, planowanie długofalowych inwestycji, a także wywiązywanie się ze swoich zadań wobec obywateli. W 2010 r. marszałek złożył wniosek o zbadanie ich zgodności z Konstytucją RP.

4 marca 2014 r. (wtorek), godz. 9.00
sala rozpraw Trybunału Konstytucyjnego, al. Jana Christiana Szucha 12a

Mazowsze płaci „janosikowe” od 2004 r. Na rzecz innych regionów przekazało już blisko 6,4 mld zł. Choć wpłaty na subwencję zawsze były uciążliwe, w czasach kryzysu stały się wręcz niemożliwe do zrealizowania. Wówczas drastycznie spadły dochody z podatku CIT, który jest głównym źródłem zasilania budżetu województwa. Cztery lata temu marszałek województwa złożył do Trybunału Konstytucyjnego wniosek o zbadanie zgodności różnych przepisów regulujących „janosikowe” z Konstytucją RP.

Serdecznie zapraszamy,

Biuro Prasowe
Urząd Marszałkowski Województwa Mazowieckiego

[Redakcja]

SUKCES MAZOWSZA – „JANOSIKOWE” NIEZGODNE Z KONSTYTUCJĄ

Dziś odbyło się posiedzenie Trybunału Konstytucyjnego w sprawie wniosku Mazowsza. Trybunał przyznał rację samorządowi województwa, podkreślając, że dotychczasowe przepisy nie uwzględniają zmieniającej się sytuacji gospodarczej i mogą doprowadzić płacące Mazowsze do zapaści. Poza tym podzielił obawy Mazowsza o zgubne efekty braku progu ostrożnościowego. Sędziowie dali parlamentowi 18 miesięcy na zmianę przepisów, jednocześnie przypominając, że rok temu wydali postanowienie sygnalizacyjne po wniosku Warszawy, którego posłowie i ministerstwo finansów dotychczas nie wykonali. – To krok do przodu, ale nie przestaniemy działać. Trzeba zadbać o to, by przepisy zostały rozsądnie zmienione. Dziś mogę powiedzieć, że odzyskałem wiarę w państwo polskie – skomentował wyrok marszałek Adam Struzik.

W 2010 r. marszałek złożył wniosek o zbadanie zgodności przepisów dotyczących „janosikowego” z Konstytucją RP. Wskazywał na wadliwie skonstruowany algorytm. Trybunał zapoznał się dziś z materiałami przedstawianymi przez stronę samorządową oraz rządową i orzekł, że sposób naliczania i redystrybucji „janosikowego” na poziomie województw jest niezgodny z Konstytucją RP.

Trybunał uznał dokładnie, że niezgodne z Konstytucją są przepisy w ustawie o dochodach jednostek samorządu terytorialnego – art. 31 (algorytm naliczania „janosikowego” dla województw) i art. 25 (sposób redystrybucji subwencji) w zakresie, w jakim nie gwarantują stabilności finansowej samorządom. Nowe rozwiązania legislacyjne powinny według Trybunału Konstytucyjnego być rozwiązaniami systemowymi, dlatego sędziowie dali 18 miesięcy na zmianę przepisów.

Trybunał wziął pod uwagę fakt, że w okresie dekoniunktury dokonywanie wpłat obliczanych na podstawie czasów dobrobytu jest podwójnym obciążeniem. Trybunał Konstytucyjny orzekł, że mechanizmy wyrównawcze – choć spełniają swoją solidarnościową rolę – nie mogą odbierać możliwość realizacji podstawowej roli i ograniczać stymulowanie rozwoju samorządu płacącego „janosikowe”.

Za problematyczne uznał również brak bariery ostrożnościowej – zauważył, że w skrajnych sytuacjach gospodarczych przepisy mogłyby doprowadzić do pełnego załamania finansów „płatnika”. Podkreślił, że przepisy nie mogą wspierać jednych samorządów kosztem rozwoju drugich.

Mazowsze w swoim wniosku przede wszystkim kwestionowało konstytucyjność mechanizmu wyrównywania dochodów na poziomie regionalnym w kontekście ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego oraz nowelizacji ustawy o autostradach płatnych oraz o Krajowym Funduszu Drogowym oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 115, poz. 966). Warto przypomnieć, że wniosek składany był w 2010 r. Mazowsze pokazuje w nim, że w efekcie połączenia tych przepisów samorząd województwa (po zapłaceniu „janosikowego” w latach 2010-2012) nie jest w stanie obecnie realizować zadań, do których został powołany – tych określanych w Konstytucji jako zadania publiczne służące zaspokajaniu potrzeb mazowieckiej wspólnoty samorządowej. W przypadku Mazowsza przepisy te w sposób istotny zaburzyły konstytucyjną gwarancję dochodów własnych samorządu województwa.

Podczas rozprawy prof. Hubert Izdebski oraz marszałek województwa Adam Struzik przedstawiali dane, wykazujące, że w obecnym systemie prawnym subwencja nie wyrównuje dysproporcji między województwa, a w niezdrowy sposób obciąża jeden z regionów, sprawiając, że również on traci możliwości rozwoju. Marszałek zwrócił także uwagę na to, że „janosikowe” zostało wprowadzone przed wejściem Polski do Unii Europejskiej. Obecnie regiony mogą liczyć również na systemy wsparcia ze środków unijnych.

– Teraz Mazowsze może liczyć na mniejsze wsparcie z Unii Europejskiej niż inne województwa – otrzymujemy mniej pieniędzy w ramach regionalnego programu operacyjnego. Poza tym Unia wyrównuje pewne dysproporcje, transferując środki dodatkowo w ramach specjalnie stworzonych programów jak PO Polska Wschodnia, z którego nie możemy korzystać, choć część naszego województwa boryka się z takimi samymi problemami jak podlaskie czy lubelskie. Jako pozornie bogaci wspieramy te województwa, a dodatkowo tracimy na ich rzecz w podziale środków unijnych. Nie może tak być, że wyrównywanie dysproporcji rozwojowych odbywa się na każdym polu naszym kosztem – argumentował marszałek Adam Struzik.

Przedstawiciele Ministerstwa Finansów próbowali przekazać informację, jakoby Mazowsze zawsze – przed zapłaceniem „janosikowe” i po tym – miało wysokie dochody w przeliczeniu na mieszkańca regionu. Zdzisława Wasążnik (dyrektor Departamentu Finansów Samorządu Terytorialnego w Ministerstwie Finansów) nie podała jednak, że jej wyliczenia nie odnoszą się do realnej, aktualnej sytuacji, ale obliczenia oparte są zawsze o dane sprzed dwóch lat. Czyli ministerstwo zestawia aktualne wysokie „janosikowe” z dochodami sprzed dwóch lat – które również były wysokie, bo to właśnie na ich pdostawie wyliczono wysokość wpłaty na subwencję. Tymczasem problemem jest to, że wysokie „janosikowe” naliczane na podstawie zamierzchłych dochodów, często nijak się ma do aktualnych wpływów z podatków CIT i PIT – jest nieproporcjonalnie duże, a po jego zapłaceniu w danym bieżącym roku Mazowszu zostają niewielkie kwoty.

Dyrektor Zdzisława Wasążnik twierdziła również, że dla wszystkich samorządów województw zwiększony został w pewnym momencie udział w podatkach CIT i na tym skorzystało również Mazowsze. Marszałek odniósł się również do tej tezy, przypominając, że wiązało się to ze zwiększeniem zadań nałożonych na województwa – a w przypadku Mazowsza był to czas, gdy odkupiliśmy od skarbu państwa część przewozów regionalnych, by w sposób kontrolowany i perspektywiczny zapewnić mieszkańcom województwa połączenia kolejowe.

Prof. Izdebski nawiązał także do sugestii przedstawiciela Sejmu i przedstawiciela Prokuratury Generalnej, którzy uważali, że sprawę należy umorzyć, ponieważ niektóre powoływane przez Mazowsze przepisy przestały już obowiązywać. Izdebski uświadamiał, że mówimy o prawie aktualnie obowiązującym oraz o prawie, które co prawda obowiązywało wcześniej, ale jego skutki są odczuwalne do dziś – sytuacja Finansowa Mazowsza to efekt zbiegu tamtych przepisów.


Marta Milewska
Rzeczniczka Prasowa
Urząd Marszałkowski Województwa Mazowieckiego

[Redakcja]

CHOĆ PRZEPISY NIEZGODNE Z KONSTYTUCJĄ – MAZOWSZE MA PŁACIĆ

Dziś odbyło się spotkanie marszałka Adama Struzika z ministrem finansów Mateuszem Szczurkiem. Tematem spotkania był wniosek województwa o zaniechanie płacenia przez region „janosikowego”. Marszałek wnioskował także o zaprzestanie dalszych egzekucji „niezapłaconych” w 2013 r. 110 mln zł „janosikowego”. Pomimo korzystnego dla Mazowsza wyroku Trybunału Konstytucyjnego, ministerstwo zamierza w dalszym ciągu realizować niezgodne z Konstytucją RP przepisy ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego.

– Trybunał Konstytucyjny orzekł, że przepisy regulujące „janosikowe” są niezgodne z Konstytucją oraz że w ich wyniku Mazowsze nie jest w stanie realizować zadań, do których zostało powołane – tych określanych w Konstytucji jako zadania publiczne służące zaspokajaniu potrzeb mazowieckiej wspólnoty samorządowej. Dlatego w naszej ocenie po wyroku Trybunału należy skoncentrować się właśnie na realizacji zadań własnych, bo inna decyzja naraziłaby nas na zarzut niegospodarności – poinformował po spotkaniu marszałek Adam Struzik. – Zamierzamy również skorzystać z ochrony prawnej, jaka przysługuje samorządom na mocy artykułu 165 Konstytucji. Jest coś absurdalnego w sytuacji, kiedy ministerstwo każe nam się zadłużać po to, aby płacić niezgodne z Konstytucją „janosikowe”.

W dzisiejszym spotkaniu, które odbyło się w Ministerstwie Finansów, oprócz marszałka i ministra wzięli także udział pracownicy obu instytucji – m.in. skarbnik województwa Marek Miesztalski, przewodniczący komisji rewizyjnej sejmiku województwa mazowieckiego Adam Orliński i radca prawny Aneta Gęsiarz-Krasucka oraz podsekretarz stanu w ministerstwie Hanna Majszczyk.

Skarbnik województwa przedstawił ministrowi aktualną sytuację finansową regionu i poinformował o fakcie, że dokonane w tym roku wpłaty „janosikowego” były możliwe tylko dzięki zaciągnięciu specjalnie w tym celu kredytowi w rachunku bieżącym.

– W tym roku zapłaciliśmy dwie raty „janosikowego”, czyli prawie 110 mln zł, oraz ok. 60 mln zł zeszłorocznych rat. Co ciekawe, to mniej więcej tyle, ile od początku roku wpłynęło na konta od podatników z Mazowsza. Oczywiście, aby zapłacić na czas „janosikowe”, musieliśmy zaciągnąć kolejny kredyt w rachunku bieżącym – powiedział skarbnik Marek Miesztalski. – Fizycznie nie mamy więc możliwości na równoczesne realizowanie zadań własnych i oddawanie pieniędzy do budżetu państwa.

Marszałek poinformował ministra finansów, że nie widzi zatem logiki w dalszym zadłużaniu województwa w celu realizacji niezgodnych z Konstytucją przepisów.

Minister finansów wyraził zadowolenie z treści wyroku Trybunału Konstytucyjnego, poinformował jednak, że w opinii Ministerstwa Finansów, nie ma możliwości zaniechania wpłat Mazowsza, a zatem kontynuowane będą dotychczasowe działania egzekucyjne.

Innego zdania jest urząd marszałkowski – W naszej ocenie prawnej Ministerstwo Finansów ma możliwość zastosowania zaniechania „janosikowego” w przypadku Mazowsza. Jest wiele analogicznych rozporządzeń ministerstwa, w których rezygnuje ono z poboru wpłat CIT i PIT – dodała radca prawna urzędu marszałkowskiego Aneta Gęsiarz-Krasucka.

Tydzień temu Trybunał Konstytucyjny przyznał rację samorządowi województwa, podkreślając, że dotychczasowe przepisy nie uwzględniają zmieniającej się sytuacji gospodarczej i mogą doprowadzić płacące Mazowsze do zapaści. Poza tym podzielił obawy Mazowsza o zgubne efekty braku progu ostrożnościowego. Sędziowie dali parlamentowi 18 miesięcy na zmianę przepisów, jednocześnie przypominając, że rok temu wydali postanowienie sygnalizacyjne po wniosku Warszawy, którego posłowie i ministerstwo finansów dotychczas nie wykonali.

Trybunał uznał dokładnie, że niezgodne z Konstytucją są przepisy w ustawie o dochodach jednostek samorządu terytorialnego – art. 31 (algorytm naliczania „janosikowego” dla województw) i art. 25 (sposób redystrybucji subwencji) w zakresie, w jakim nie gwarantują stabilności finansowej samorządom. Nowe rozwiązania legislacyjne powinny według Trybunału Konstytucyjnego być rozwiązaniami systemowymi, dlatego sędziowie dali 18 miesięcy na zmianę przepisów.

Trybunał wziął pod uwagę fakt, że w okresie dekoniunktury dokonywanie wpłat obliczanych na podstawie czasów dobrobytu jest podwójnym obciążeniem. Trybunał Konstytucyjny orzekł, że mechanizmy wyrównawcze – choć spełniają swoją solidarnościową rolę – nie mogą odbierać możliwość realizacji podstawowej roli i ograniczać stymulowanie rozwoju samorządu płacącego „janosikowe”.

Za problematyczne uznał również brak bariery ostrożnościowej – zauważył, że w skrajnych sytuacjach gospodarczych przepisy mogłyby doprowadzić do pełnego załamania finansów „płatnika”. Podkreślił, że przepisy nie mogą wspierać jednych samorządów kosztem rozwoju drugich.


Marta Milewska
Rzeczniczka Prasowa
Urząd Marszałkowski Województwa Mazowieckiego

[Filip]

Na razie przepisy o janosikowym, które nakładają na województwo mazowieckie określone obowiązki, nie zmieniły się - poinformował w środę dziennikarzy minister finansów Mateusz Szczurek. Zapewnił, że wysłucha argumentów marszałka Adama Struzika w tej sprawie. http://www.portalsamorzadowy.pl/prawo-i ... 57757.html

[Redakcja]

MAZOWSZE ZAPŁACI 1,7 MLN ZŁ NA KOLEJNĄ RATĘ „JANOSIKOWEGO”

Dziś zarząd województwa mazowieckiego podjął decyzję o braku możliwości zapłacenia pełnej marcowej raty „janosikowego”. Mazowsze zapłaci tyle środków, ile pozostanie na rachunku po zrealizowaniu zadań własnych samorządu – czyli 1,7 mln zł. Poprzednie dwie raty – po 54 mln zł każda, samorząd zapłacił w pełnej wysokości, zaciągając na ten cel kredyt.

Od początku roku na konto samorządu wpłynęło od podatników 201 mln zł. To mniej więcej tyle, ile w 2014 r. zapłaciliśmy w ramach „janosikowego” – dwie raty, czyli prawie 110 mln zł oraz ok. 60 mln zł rat zeszłorocznych. Wpłata styczniowa, lutowa, a także zaległe były dokonane w pełnej wysokości tylko dzięki zaciągnięciu kredytu w rachunku bieżącym.

4 marca br. sprawą „janosikowego” zajął się Trybunał Konstytucyjny, który uznał przepisy dotyczące „janosikowego” za niezgodne z konstytucją – zarówno algorytm naliczania „janosikowego” dla województw, jak i sposób redystrybucji subwencji. Trybunał orzekł, że w wyniku źle skonstruowanego prawa Mazowsze nie jest w stanie realizować zadań, do których zostało powołane.

12 marca br. marszałek Adam Struzik spotkał się z ministrem finansów Mateuszem Szczurkiem. Tematem spotkania był wniosek województwa o zaniechanie płacenia przez region „janosikowego” oraz o zaprzestanie dalszych egzekucji „niezapłaconych” w 2013 r. rat. Niestety, pomimo korzystnego dla Mazowsza wyroku Trybunału, ministerstwo nie zamierza odstąpić od realizacji niezgodnego z Konstytucją RP przepisów ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego.

Marta Milewska
Rzeczniczka Prasowa
Urząd Marszałkowski Województwa Mazowieckiego

[Redakcja]

KOMISJA SEJMOWA – CO Z JANOSIKOWYM PO WYROKU TRYBUNAŁU

Dziś został opublikowany w Dzienniku Ustaw wyrok Trybunału Konstytucyjnego w sprawie „janosikowego”. Również dziś odbyło się w Sejmie posiedzenie podkomisji nadzwyczajnej zajmującej się dotychczas zmianą tych przepisów. Marszałek Adam Struzik zadeklarował pomoc przy tworzeniu nowego prawa. – Sytuacja, w jakiej się znaleźliśmy, wieloletnie starania o zmianę przepisów, proponowane przez nas rozwiązania to wszystko może być podstawą do prac nad nowymi przepisami. Chciałbym zadeklarować wszelką pomoc w dojściu do właściwych rozwiązań. W odczytanym przez Trybunał uzasadnieniu wyroku było wiele wskazówek. Najważniejsze teraz, żeby zrewidować sposób myślenia o systemie wyrównawczym – zarówno o systemie wpłat, jak i o algorytmie późniejszego podziału tych pieniędzy – mówił marszałek Struzik.

Podczas dzisiejszego posiedzenia podkomisji zarówno ministerstwo finansów, jak i posłowie deklarowali chęć pilnego podjęcia prac nad zmianami w ustawie o dochodach jednostek samorządu terytorialnego. Wszyscy orzekli, że o konkretnych propozycjach będą rozmawiać po tym, jak ukaże się pisemne uzasadnienie wyroku Trybunały Konstytucyjnego, bo w nim są wytyczne.

– Ten system był zbudowany w czasach dobrego rozwoju, nie uwzględniał w ogóle polityki spójności UE – powinniśmy przecież brać pod uwagę środki unijne przy analizie tego, które samorządy potrzebują dodatkowego wsparcia. Poza tym nie może być tak, że na poziomie województw dawcą jest tylko jeden samorząd, a biorcami są wszyscy, symbolicznie nawet ten, który daje. Musi nastąpić generalna rewizja tego systemu. Niech pieniądze otrzymują tylko ci, którzy są poniżej średniej, a niech dają wszyscy ci, którzy są powyżej. I kolejna ważna rzecz – dystrybucja tych środków. Przecież te mechanizmy powinny służyć rozwojowi. Wystarczy uwzględnić model programów unijnych – pieniądze powinny być np. przekazywane na wsparcie przedsiębiorczości, na dołożenie do projektów realizowanych ze środków europejskich, a nie być wrzucane do budżetów wszystkich województw – proponuje marszałek Adam Struzik.

Marszałek poinformował też, że w tym roku z tytułu „janosikowego” wpłacone zostały już 174,3 mln zł (to kwoty tegorocznych i części zeszłorocznych rat). Skarbnik województwa zwrócił uwagę na fakt, że do końca lutego z tytułu podatku CIT uzyskaliśmy ponad 204 mln zł, więc większość wpłat na „janosikowe” odbywało się z kredytu w rachunku bieżącym.

Marta Milewska
Rzeczniczka Prasowa
Urząd Marszałkowski Województwa Mazowieckiego

[Redakcja]

EKSPERCI O JANOSIKOWYM

Dziś w urzędzie marszałkowskim odbyło się spotkanie z udziałem ekspertów w dziedzinie prawa, ekonomii i samorządów. Omówiono korzystny dla Mazowsza wyrok Trybunału Konstytucyjnego uznający przepisy dotyczące „janosikowego” za niezgodne z Konstytucją RP. Ustalono, że w najbliższym czasie powołany będzie zespół, który przygotuje analizy oraz propozycje zmian w przepisach. Materiały takie będą mogły być cennym wkładem w naprawianiu niekonstytucyjnych przepisów.

– Czasu jest bardzo mało. Ważne, aby go mądrze wykorzystać. Już wcześniej deklarowałem wsparcie przy opracowywaniu nowych przepisów. Dzisiejsze spotkanie pokazało, że najwybitniejsi eksperci w kraju mają wiele cennych uwag i gotowi są wspomóc merytorycznie stronę rządową. Jeśli nowe prawo ma być mądre i sprawiedliwe, warto skorzystać z wiedzy profesorów i znawców problematyki – podkreślił marszałek Adam Struzik.

Wczoraj w Dzienniku Ustaw został opublikowany wyrok Trybunału Konstytucyjnego (wydany 4 marca 2014 r.). Oznacza to, że właśnie od 19 marca liczy się 18-miesięczny termin, jaki Trybunał dał parlamentowi na naprawienie istniejącego teraz mechanizmu. Jeśli nowe przepisy mają wejść w życie już od przyszłego roku, prace nie tylko powinny rozpocząć się natychmiast, ale także zakończyć się już w najbliższych miesiącach. Ponieważ opracowanie mądrych i dobrych rozwiązań w tak krótkim czasie jest dużym wyzwaniem, marszałek województwa zamierza powołać zespół ekspertów, którego celem będzie przygotowanie analiz i propozycji zmian w prawie. Następnie materiały te zostaną udostępnione stronie rządowej. Dzisiejsze spotkanie zainicjowało dalsze prace.

W spotkaniu zorganizowanym przez marszałka Adama Struzika wzięli udział m.in. prof. dr hab. Elżbieta Kornberger-Sokołowska, prof. dr hab. Hubert Izdebski, prof. dr hab. Krzysztof Opolski, dr hab. Marcin Wiącek, dr Monika Bogucka-Felczak, dr Aleksander Nelicki, poseł Piotr Zgorzelski, radny województwa Adam Orliński, skarbnik województwa Marek Miesztalski, przedstawiciel inicjatywy Stop Janosikowe Rafał Szczepański, mec. Aneta Gęsiarz-Krasucka, mec. Jerzy Kaczorek, mec. Jan Zieliński, ze strony urzędu marszałkowskiego – zastępca dyrektora departamentu organizacji Tamara Borkowska oraz Natalia Krupińska-Pecio.



Marta Milewska
Rzeczniczka Prasowa
Urząd Marszałkowski Województwa Mazowieckiego

[Redakcja]

MINISTERSTWO FINANSÓW DOPROWADZIŁO DO ZABLOKOWANIA KONT MAZOWSZA

Dziś rano organ egzekucyjny doprowadził do zablokowania kont samorządu województwa, na których rano znajdowało się 61 mln zł. Oznacza to, że samorząd nie może dysponować pieniędzmi, które się na nich znajdują i realizować zadań, do których został powołany i bieżących płatności – w tym zapłacić za kwietniową ratę „janosikowego”, która wynosi 53 mln zł. Tymczasem 4 marca br. Trybunał Konstytucyjny orzekł o niezgodności tych przepisów z Konstytucją RP.

Zablokowanie kont województwa uniemożliwia samorządowi realizacje zadań do których został powołany. Bardziej kuriozalne jest jednak to, że podstawą do zajmowania kont Mazowsza są przepisy, które miesiąc temu zostały uznane przez Trybunał Konstytucyjny za niezgodne z Konstytucją. Ministerstwo Finansów nie widzi w tym jednak sprzeczności.

– To antysamorządowa polityka Ministerstwa Finansów, które traktuje nas jak skarbonkę bez dna. Zabiera pieniądze, na podstawie niekonstytucyjnych przepisów. Pieniądze, które miały być przeznaczone na transport kolejowy, na kulturę czy szkolnictwo trafiają na konta Ministerstwa Finansów. Ten system zaczyna zjadać własny ogon. Zabranie nam pieniędzy z kont uniemożliwia nam bowiem zapłacenie kwietniowej raty janosikowego – podsumowuje sytuacje marszałek Adam Struzik.

Tymczasem do 15 kwietnia samorząd województwa powinien przekazać m.in. 19 mln zł dla swojej spółki „Koleje Mazowieckie”, 6,2 mln zł dla jednostek budżetowych, 9 mln zł dla jednostek oświatowych, 1,5 mln zł dla WKD oraz 53 mln zł na kwietniową ratę „janosikowego”. W efekcie działań podjętych przez Ministerstwo Finansów nie będzie mógł się z tego wywiązać.

Samorząd wystąpił już do wszystkich podległych mu jednostek i spółek z wnioskiem o wykazanie kosztów płacowych. Zgodnie z prawem środki te powinny zostać wyłączone z postępowania egzekucyjnego.

Przepisy o „janosikowym” powstały w 2003 r. w celu wyrównywania dysproporcji rozwojowych pomiędzy województwami w czasach, kiedy regiony nie korzystały jeszcze z unijnych pieniędzy. Przez te lata największy region w Polsce oddał pozostałym województwom 6,3 mld zł. 4 marca br. Trybunał Konstytucyjny orzekł o niezgodności tych przepisów z Konstytucją RP.


Marta Milewska
Rzeczniczka Prasowa
Urząd Marszałkowski Województwa Mazowieckiego

[Redakcja]

MINISTERSTWO FINANSÓW CZYŚCI KONTA MAZOWSZA W PRZEDDZIEŃ KOLEJNEJ RATY JANOSIKOWEGO

Dziś, 15 kwietnia mija termin przekazania dotacji dla Kolei Mazowieckich. To także termin zapłaty kolejnej, kwietniowej raty „janosikowego”. Mazowsze nie ma jednak możliwości wywiązania się z tego „obowiązku” i to nie dlatego, ze „janosikowe” jest niezgodne z Konstytucją, co miesiąc temu orzekł Trybunał Konstytucyjny, ale z uwagi na fakt, że wczoraj ministerstwo finansów ściągnęło z kont Mazowsza 61 mln zł. W efekcie na rachunkach województwa zostało zaledwie kilkanaście milionów złotych. To nie wystarczy na przekazanie dotacji podległym instytucjom, nie mówiąc już o zapłaceniu kwietniowej raty „janosikowego” w wysokości 54 mln zł.

11 kwietnia ministerstwo finansów doprowadziło do zablokowania kont samorządu województwa. Celem była egzekucja ok. 61 mln zł niezapłaconej przez województwo grudniowej raty „janosikowego”. Samorząd nie miał wówczas wystarczająco wysokich dochodów z tytułu CIT, aby finansować zadania własne i płacić „janosikowe”. Mimo tych argumentów ministerstwo finansów nie zgodziło się na umorzenie ostatnich rat „janosika”. W zamian rozpoczęło procedurę egzekucyjną, której celem było zabranie z kont Mazowsza niemal wszystkich zgromadzonych tam środków. Procedura została sfinalizowana w kwietniu, miesiącu w którym co roku notowane są najwyższe wpływy z tytułu CIT, równoważące niedobór środków w pozostałych miesiącach.

Co ciekawe i dość kuriozalne, podstawą do zajmowania kont Mazowsza są przepisy, które miesiąc temu zostały uznane przez Trybunał Konstytucyjny za niezgodne z Konstytucją. Ministerstwo finansów nie widzi w tym jednak sprzeczności.

Skutki działań ministerstwa finansów są dla województwa destrukcyjne. Stawiają pod znakiem zapytania realizacje zadań, do których został powołany na mocy prawa samorzad województwa – m.in. finansowanie przewozów kolejowych, prowadzenie dziesiątek instytucji kultury, remonty i modernizacje dróg. Właśnie do 15 kwietnia samorząd województwa powinien przekazać m.in. 19 mln zł dla swojej spółki „Koleje Mazowieckie”, 1,3 mln zł dla jednostek budżetowych oraz 54 mln zł na kwietniową ratę „janosikowego”. W efekcie działań podjętych przez ministerstwo finansów nie będzie mógł się z tego wywiązać.

Za 10 dni województwo powinno zrealizować kolejne płatności – m.in. przekazać 6,2 mln zł dla jednostek budżetowych, 5 mln zł dla instytucji kultury, 9 mln zł dla jednostek oświatowych i 1,4 mln zł dla WKD.

Z jednej strony mówi się nam płacicie, a z drugiej że za dużo wydajemy. Co jest oczywiście nieprawdą. Naszym zadaniem, którego nie możemy zaniedbywać jest wspieranie m.in. instytucji kultury i jednostek edukacyjnych. Poza tym prowadzimy również inwestycje, które mają przecież swoje płacowe harmonogramy. Stale monitorujemy naszą sytuację finansową i staramy się reagować na bieżąco – podsumowuje marszałek Adam Struzik

Przepisy o „janosikowym” powstały w 2003 r. w celu wyrównywania dysproporcji rozwojowych pomiędzy województwami w czasach, kiedy regiony nie korzystały jeszcze z unijnych pieniędzy. Przez te lata największy region w Polsce oddał pozostałym województwom 6,3 mld zł. Aby wywiązywać się z tego obowiązku musiał się zadłużać. Tak było np. w styczniu tego roku, kiedy do połowy miesiąca z CITu na konta województwa wpłynęło ok.7 mln zł, a rata „janosikowego”, wyniosła 54 mln zł.

4 marca br. Trybunał Konstytucyjny orzekł o niezgodności tych przepisów z Konstytucją RP.


Marta Milewska
Rzeczniczka Prasowa
Urząd Marszałkowski Województwa Mazowieckiego

[Redakcja]

PROGRAM OSTROŻNOŚCIOWY

Zarząd województwa przyjął kolejny program ostrożnościowy – dokument niezbędny, aby Mazowsze mogło ubiegać się o pożyczkę z budżetu państwa na zapłacenie „janosikowego”. Choć przepisy o „janosikowym” są niekonstytucyjne, Mazowsze aby przetrwać i spiąć budżet musi planować kolejne oszczędności. Dziś podczas Komisji Budżetu i Finansów program został przedstawiony radnym województwa mazowieckiego.

W tym roku jedyną szansą dla województwa na zbilansowanie budżetu obciążonego wysokim „janosikowym” jest pożyczka z budżetu państwa. W zeszłym roku posłowie wychodząc naprzeciw problemom regionu przyznali na ten cel 220 mln zł. Niestety, region nie mógł z niej skorzystać ponieważ Regionalna Izba Obrachunkowa dopiero w lutym tego roku przygotowała niezbędny dokument – raport o stanie finansów województwa. W efekcie Mazowsze, które ciągle ma znacznie niższe niż w ubiegłych latach wpływy podatkowe, nie miało jak zapłacić ostatnich czterech rat zeszłorocznego „janosikowego”. Ministerstwo Finansów nie wyraziło również zgody na zaniechanie poboru tej opłaty ani także przekazania w zamian za nią proponowanych przez region udziałów w Przewozach Regionalnych. W marcu tego roku Trybunał Konstytucyjny uznał przepisy dotyczące „janosikowego” za niezgodne z Konstytucją RP. Nie zmieniło to jednak oczekiwań MF, które konsekwentnie prowadziło egzekucje zeszłorocznych rat „janosikowego”, co dodatkowo obciążyło tegoroczny budżet.

Zbilansowanie tegorocznego budżetu województwa nie będzie już możliwe bez finansowego wsparcia z budżetu państwa. Władze regionu zmuszone są zatem wystąpić o pożyczki z budżetu państwa – pierwszą na tegoroczne „janosikowe” w wysokości 246 mln zł i drugą – w wysokości ok. 153 mln zł, która miała być udzielona w zeszłym roku, ale ze względu na ograniczoną pulę pożyczek przeznaczonych na wsparcie samorządów terytorialnych w 2014 roku do 400 mln zł została pomniejszona do tego limitu. Warunkiem formalnym przy występowaniu o tego typu pomoc jest przedstawienie programu ostrożnościowego – dokumentu zawierającego planowane oszczędności i propozycje wyjścia z trudnej sytuacji finansowej. Jest to o tyle kuriozalne, że tak naprawdę jedyną instytucją, mającą możliwość naprawy sytuacji jest ministerstwo finansów, które zostało zobligowane wyrokiem Trybunału do naprawy dysfunkcyjnej ustawy.

Problem polega jednak na tym, że Mazowsze nie ma już gdzie szukać oszczędności. Przeprowadziło bowiem w ostatnich latach szereg drastycznych cięć. W efekcie, w stosunku do 2009 r., w 2013 r. aż o 34 proc. zmniejszono wydatki finansowane środkami własnymi. O 27,66 proc. ograniczono wydatki bieżące, a aż o 56,40 proc. – wydatki majątkowe. Żadne inne województwo w kraju nie było zmuszone do tak radykalnych cięć.

Już w 2009 roku wstrzymano wszystkie decyzje płacowe, przeprowadzono restrukturyzację placówek oświatowych, zmniejszono plan wydatków przeznaczonych na pomoc finansową dla jednostek samorządu terytorialnego i na dotacje dla organizacji pozarządowych. W 2010 r. budżet w stosunku do 2009 r. został zmniejszony o ok. 18 proc., w tym roku zmniejszono wydatki na bieżące funkcjonowanie jednostek budżetowych o 15 proc. Ponadto w ciągu 2010 r. w związku z wdrożeniem programu naprawczego zmniejszono plan wydatków bieżących o ponad 5 proc., zrezygnowano z udzielania pomocy finansowej dla jednostek samorządu terytorialnego na wydatki bieżące oraz aż o 70 proc. ograniczono dotowanie organizacji pozarządowych. W 2012 r. zmniejszono plan wydatków o 539 mln zł, czyli o ok. 20 proc., w tym wydatków bieżących o 15 proc., a wydatków majątkowych o 38 proc. Również wydatki na administrację należą do najniższych w Polsce, stanowiąc w tym roku zaledwie 4 proc. ogółu wydatków. Aż 11 województw wydaje więcej na funkcjonowanie swoich urzędów marszałkowskich niż Mazowsze (per capita, dane 2012 r.).

Mazowsze zmuszone jest jednak do kolejnych zobowiązań. I tak w przyjętym przez zarząd województwa programie ostrożnościowym przewiduje się zamrożenie przez najbliższych pięć lat wydatków na poziomie roku 2014. Oznacza to, że w latach 2014-2019 nie będzie wzrostu nakładów na realizację zadań statutowych oświatowych jednostek budżetowych. Na obecnym poziomie przez najbliższych pięć lat nie zostaną zwiększone dotacje dla instytucji kultury, wojewódzkiego ośrodka medycyny pracy, dotacje dla organizacji pozarządowych czy wydatki na promocję województwa i ochronę zabytków. Ucierpią także inwestycje. Średnie roczne wydatki na ten cel zostaną obniżone z obecnych 360 mln zł do zaledwie 160 mln zł. Nie będą także dofinansowane zadania zlecone (realizacja w zakresie dotacji rządowej).

Nic nie zagraża jednak projektom realizowanym dzięki środkom unijnym. W każdym roku planowana będzie rezerwa celowa z przeznaczeniem na współfinansowanie projektów własnych wojewódzkich samorządowych jednostek organizacyjnych realizowanych przy udziale środków pochodzących z Unii Europejskiej, Norweskiego Mechanizmu Finansowego i EOG, Szwajcarsko-Polskiego Programu Współpracy oraz innych programów.

Marta Milewska
Rzeczniczka Prasowa
Urząd Marszałkowski Województwa Mazowieckiego